İSLAM VE İÇTİHAT
İSLAM VE İÇTİHAT
M. Latif YILDIZ
-
Bu gün bir dostumun yazdığı bir makale üzerine uzun yıllardır beni de düşündüren konuyu yazma kararı aldım. Biliyorum belli bir kesimin hoşuna gitmeyecek. Ancak 20 yaşıma kadar Seyda, Melle olan ( 7 sülalem alim yani Seyda ) rahmetli babamın medresesi olan evi ve iş yerinde büyüdüm. Islamin bu yüzyılda basit konular olan resim, heykele, kadına indirgenmesini önemli gördüğüm için düşündüklerimi yazayım dedim.
Dini, İslami konularda yazı yazarken bir kaç kez değindim. Tekrar edeyim. Bu çağda İslamiyet dini, Kuran ve fıkıhı için acilen İÇTİHATA İHTİYAÇ VARDIR. ( İçtihat: gayret göstererek hüküm çıkarma, yorum yapmaktır.)
Mesela bütün islam coğrafyasında heykel ve resim konusu var. En son Afganistanda Talibanın değer verdiği alim, bilginlerin heykellerini yıkma olayı üzerine yeniden gündem oldu.
Naçizane görüşüm şu:
1. Kur’an’da heykel ve resim meselesi:
• Kur’an’da doğrudan “heykel yapmak” veya “resim çizmek” haramdır diye hiç bir ayet yok, bulunmaz.
• Ancak putperestlik ve putlara tapınma kesin olarak yasaklanır. Örneğin:
• Enbiyâ 21/52-54: Hz. İbrahim’in kavminin heykellerine “Bunlar nedir?” diye sorması.
• Sâffât 37/95-96: “Siz kendi ellerinizle yaptıklarınıza mı tapıyorsunuz?”
• Maide 5/90: “Ey iman edenler! Putlar… şeytan işi birer pisliktir, onlardan uzak durun.”
• Burada yasaklanan şey heykel veya resmin kendisi değil, onlara kutsallık atfetmek, tapınmak ve dini sembol hâline getirmektir.
2. Heykel ve resimlerin yıkılması meselesi ise:
• Kur’an’da “bütün heykel ve resimleri yıkın, yakın” diye bir emir yoktur.
• Yalnızca ibadet konusu hâline gelmiş putların reddedilmesi emredilir.
• Hz. İbrahim kavminin putlarını kırmıştır (Enbiyâ 21/57-58), Hz. Muhammed (sav) de Kâbe’nin içindeki putları temizlemiştir.
• Ama bu olayların bağlamı putperestliğe karşı mücadeledir, sanat eseri, süs veya tarihi alim, bilgilerin hatıra amaçlı yapılmış heykel ya da resimlerle ilgili değildir.
Sonuç:
• Kur’an’da “heykel ve resim yapmak başlı başına günahtır” diye bir hüküm yok.
• Günah olan, onlara tapmak veya dini anlam yüklemektir.
• Dolayısıyla her heykelin, her resmin “yıkılıp yakılması gerekir” diye bir emir Kur’an’da yoktur.
• Sanat, tarih veya hatıra için yapılan şeyler ayrı; ibadet ve kutsallık verilen putlar ayrıdır.
O YÜZDEN DİYORUM Kİ, ACİL ÇOK ACİL
Sadece heykel, resim, kadın konularında değil; her konuda İslamda şeriat, Fıkıh ( islam hukuku) meselesi vs.: müctehidler, tüm İslam alimleri, İslami bilim adamları, ilahiyatçılar vs. ÇAĞIN gereklerine göre icmalın tümü İÇTİHAT konusunda seri konferanslar yapmalı ve kararlar almalılar.
Çünkü, İslam’a en çok zararı bazen “İslam’ı temsil ettiğini iddia eden ama aslında kendi çıkarını güden” kişiler verebiliyor. Çünkü dışarıdan bakanlar dini değil, onların yanlış uygulamalarını görüyor.
MESELA:
İslam, bir inanç sistemi olarak Kur’an ve sahih sünnetten ibarettir.
• “İslamcılar” ise, inancı yorumlayan, temsil eden veya kendi siyasal/ideolojik amaçlarına göre kullanan insanlardır
Neden zarar verebilirler?
1. Dini siyaset aracı yapanlar: Bazı kişiler İslam’ı kendi çıkarlarına göre yorumlayıp “din adına” yanlış uygulamalar yapabiliyorlar. Bu, dinin aslını gölgeleyebilir.
2. Aşırılık ve taassup: Aşırı yorumlar, hem Müslümanlar arasında ayrılığa hem de dışarıda İslam’ın yanlış tanınmasına yol açabiliyor.
3. Dini temsil iddiası: İslam’ı kendi dar bakış açılarıyla temsil edenler, başkalarının gözünde dini küçültüyorlar.
4. Şiddeti dine mal etmek: Bir kısım “İslamcı” grupların şiddeti meşrulaştırması, dünyada İslam’a yönelik olumsuz imajı güçlendiriyor
Öte yandan:
Samimi şekilde İslam’ın özünü yaşamaya çalışan, adalet, merhamet ve hakkaniyeti öne çıkaran Müslümanlar da vardır. Bunlar, hem İslam’a hem insanlığa fayda sağlarlayandır. İşte bu yüzden bütün İslam ülkelerini içine alacak ACİL İÇTİHAT kapısı açılmalı ve üzerinde çalışılmalı diyorum.
