‘Engelsiz yaşam alanı istiyoruz’

Engelli bireyler kadar aileleri de gün içerisinde pek çok sorunla karşı karşıya kalıyor. Engelli bireyler pek çok soruna çözüm ve muhatap bulma arayışı içerisinde oluyorlar. İşte, en çok karşılaşılan sorunlardan bazılarını Batman Aktif  Engelliler Dernek Başkanı Burhan Tunç’a engellilerin sorunlarını anlattı.  Batman Aktif  Engelliler Dernek Başkanı Tunç; “Özellikle evinden dışarı çıkabilen engellilerin karşılaştığı temel sorunlardan başlıcası altyapı ve üstyapı sorunlarıdır. Altyapı ve üstyapı sorunları deyince anlamamız gerekenler konaklama, barınma, tatil, yollar park ve bahçeler vb. alanlardır. İlk olarak engelli bireylerin de engeli olmayan bireyler gibi doğuştan birtakım haklar getirdiklerini artık anlamamız lazımdır. Belediye Başkanı şehrin bir ucundan diğer ucuna rahatlıkla gidebiliyorsa bunu engelli vatandaşımız da yapabilmelidir. Bunun için tavsiyem Belediye Başkanının ya da görevlendireceği kişinin tekerlekli sandalye ile yola çıkmasıdır! Evet, bu gerçekten yapılmalıdır. O zaman ortaya gerçek sorunlar çıkacaktır. Yüksek kaldırımlar, bölünmüş geçişi olmayan yollar, umursamaz insanlar tüm bunlar karşılaşacağımız sorunlardan bazılarıdır.”

“TÜM KALDIRIMLARA RAMPA KONULMALI”

“Aklımızın yettiğince ve dilimizin döndüğünce bazı çözüm önerileri sunmak istiyoruz. Öncelikle tekerlekli sandalye kullanan tüm engellilerin kimseye ihtiyaç duymadan hareket edebilmeleri için tüm kaldırımlara rampa konulmalıdır. Parklar ve bahçeler engellilerin kullanabileceği şartlarda oluşturulmalıdır. Hatta birçok belediye engelli çocuklar için engelli parkları oluşturmakta ve çok güzel sonuçlar almaktadırlar.  Engellilerin en büyük sıkıntılarından biri de otobüsler… Engellileri taşımak için gereken rampa ya da asansörlerin bulunduğu otobüs sayısı o kadar az ki bunlarla yolculuk yapmak için önce o otobüsleri bulmak lazım… En kısa sürede sayısı arttırılmalı. Bu konuda başka bir önerimiz ise çok yavaş asansör sistemleri yerine hızlı açılıp kapanan rampalarla bu işin yapılması yönünde olacaktır. Bu konuda en çok sorun işe alımlarda yani istihdamda yaşanmakta işverenler, işyerinde engelli birini görmek istemiyorlar. Çünkü birçoğuna göre önemli olan daha çok para kazanmak ama bilmedikleri bir nokta var o da engellilerin daha zor şartlarda çalışmalarına rağmen işlerini sağlıklı bireylere göre çok daha iyi yapmaları… Çünkü engelli bir birey için iş sahibi olmak özgüvenli olmanın öncelikli koşullarından biri bu bakımdan engelliler işlerine engeli olmayan bireylerden daha sadıklar. Ama işverenlerdeki önyargılar engellilerin sorun çıkaracağı vb. tarzdaki düşünceleri engellilerin iş bulmalarını zorlaştırmaktadır.

“OKULLARDA CİDDİ MÜFREDATLAR KONMASI GEREKİYOR”

“Bu konuda mevcut yasadaki engelli çalıştırma oranı arttırılmalı ve yasa işler kılınmalıdır. Mevcut yasa şöyle der: Sayılı Yeni İş Kanunu. Özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zorunluluğu. İlköğretimden itibaren engelli bireylere karşı nasıl davranılması gerektiği öğretilmelidir. Bununla ilgili etkinlikler yapılmalı. Henüz çok küçük yaşlarda belleğimiz işlemeye başlar, neye nasıl davranacağımız çok küçük yaşlardan itibaren öğrenmeye başlarız. Sevgi gören sevgiyle büyüyen çocuklar, ya da ailesinde engelli bulunan çocuklar büyüdüklerinde engelli bireylere engelsiz bireyler gibi davranabiliyor onları kabulleniyor. Fakat birilerinin altında kalmış ezilmiş, sevgisiz büyümüş, bulunduğu mevkiye hak etmeden gelmiş insanlar, engellileri dışlayabiliyor hatta birçok sosyal sorun bu tür insanlar tarafından oluşturuluyor çünkü güç başkalarındayken onlar ezildi, ellerine fırsat geçince bu insanlar ‘şimdi güç bende artık ben ezmeliyim’ şeklinde düşünüyorlar. Bu maddi konum, kariyer ya da engelli olmamak olsun içinde bulundukları aşırı kompleks onları bilinçaltında böyle yönlendiriyor. Hala çok acizler ama farkında değiller. Bu tür acıma, sosyal açıdan kabul etmeme, arkadaşlık kurmama, aşağılama, alay etme vb. sorunların hallolması için anne babaların eğitimli insanlar olması gerekiyor. Okullarımızda engellilerle ilgili ciddi müfredatlar konması gerekiyor. Ayrıca bu müfredatın etkileşimli bir şekilde öğrenciye aktarılması gerekiyor ki faydası olsun yoksa engelliler gününde panoya astığınız 5-6 sayfa yazıyı kimse okumaz! Devlet yasaları oluştururken bu tür ayrımlara giderek suç işleyenleri iki kat daha ağır cezalandırmalı ki topluma bunun ne derece yanlış bir şey olduğu aktarılabilsin…”

“ENGELLİ BİR EVLAT BÜYÜTMEK ÇOK ZOR”

“Ülkemizde birçok aile engelli bir evlada sahip, birçoğu bunu bir ceza bir kısmı sınav bir kısmı da şans olarak görüyor. Şunu herkes kabul ediyor engelli bir evlat büyütmek çok zor. Engelliler de bunun farkındalar ve birçoğu sonsuz şükran duyuyorlar ailelerine ama tüm aileler böyle karşılıklı sevgi ve şefkat hisleri ile dolu değil. Ailesi tarafından önemsenmeyen bir kenara itilmiş sadece karnı doyurulan birçok engelli mevcut ülkemizdeki engelli sayısı net bilinmiyor çünkü bu şekilde evden çıkarılmayan hatta gizlenen o kadar çok engelli var ki! Bu engelliler bırakın ekonomik hakları yaşamak için yeterli haklarını bile zor elde ediyorlar. (Yeri gelmişken devlet bu engellileri de belirlemek için en azından muhtarlıklar bazında bir çalışma başlatmalıdır) Engellilerin birçoğu ailelerinin ekonomik durumları ile paralel olarak ekonomik kaynaklara sahipler. Büyük bir kısmı çalışmıyor ve büyük bir kısmının finans kaynakları aileleri tarafından karşılanıyor. Bu noktada ailelerin engelli bireyler için ayırdıkları bütçe engelli bireylere yetmeyebiliyor. Engelli bireyler bir süre sonra yük olarak görülmeye başlanabiliyor.”

“ÇÖZÜM ENGELLİ MAAŞLARININ İYİLEŞTİRİLMESİDİR”

“Yukarıda sayılan tüm bu sorunları aşmak için yine elini taşın altına koyması gereken tüzel kişi olarak devlettir. Devlet herkese iş bulamaz ama engellilere hatırı sayılır bir maaş bağlayarak onların toplumdan soyutlanmalarını engelleyebilir. Böylece aileye yük olunmaz hatta katkı bile sağlanabilir. Ayrıca altını çizerek söylüyorum devlet engelliler çalıştığında maaşlarını kesmemelidir. Yoksa engelliler kolay olanı seçip çalışmayabilirler. Hiç kimse de onların aldığı maaşı kıskanmamalıdır. Engelli birey doktor olmuşsa aylık gelirine engelli maaşı da eklenmelidir. Engelli kişi fabrika işçisi olmuşsa engelli maaşı da aylığına ek olarak verilmelidir. İşte o zaman engellilere duyulan saygı artar yukarda bahsettiğimiz sosyal sorunlar azalır. Engelliler o zaman daha rahat evlenir daha sosyal olur daha rahat iş bulur daha kolay iletişim kurar ve daha çok mutlu olur.”

Sonuç olarak;

Tüm engelliler için devlet garantisi, yüksek maaş, pozitif ayrımcılık, yeterli ulaşım konaklama ve barınma imkânları sağlanabilir. Örnekleri ile açıklamaya çalıştık zor ama yapılabilecek şeyler eğer yapılırsa Türkiye, engellilerin topluma kazandırılması konusunda örnek ülke olacaktır.

Beyinlerimizdeki engeli kaldıralım, engelsiz bir dünya için el ele verelim.