BİLİM İNSANLARI UYARIYOR

Kuraklık, bilinçsiz sulama ve hızla azalan yeraltı su kaynakları nedeniyle Mardin Ovası’nda obruk oluşumu tehlikesi giderek artıyor. Bilim insanları, mevcut sulama alışkanlıklarının devam etmesi halinde bölgenin ciddi ekolojik ve ekonomik risklerle karşı karşıya kalacağı konusunda uyarıyor.

KUYULAR 850 METREYE KADAR İNDİ

Dicle Elektrik’ten yapılan açıklamaya göre, bazı çiftçiler suya ulaşmak için 800 metreyi aşan derinliklerde elektrikle çalışan motopomplar kullanıyor. Bu durum, sadece kaçak elektrik kullanımı açısından değil, aynı zamanda yüksek enerji tüketimi ve tarımsal sürdürülebilirlik açısından da önemli bir sorun teşkil ediyor. Mardin Artuklu Üniversitesi’nden Prof. Dr. Yusuf Doğan, kuraklık nedeniyle ovada suya ancak 450-700 metre arasında ulaşılabildiğini belirtti. 2010 yılında 100-150 metre olan kuyu derinliklerinin bugün 800 metreye kadar indiğine dikkat çeken Doğan, “Salma sulama hem suyu israf ediyor hem de toprağın yapısını bozuyor. Bu gidişle Mardin Ovası'nda da obruklar kaçınılmaz hale gelir.” dedi. Derin kuyulardan su çekmenin yüksek enerji maliyetine yol açtığını belirten Doğan, “Yeraltı suyunu ekonomik ve bilinçli şekilde kullanmalı, basınçlı sulama sistemlerine geçmeliyiz.” çağrısında bulundu. Harran Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mehmet Ali Çullu ise yeraltı su seviyesinin her yıl daha da derine indiğini belirterek, bu durumun hem çiftçiye hem de ülke ekonomisine ağır maliyetler yüklediğini söyledi. Çullu, gece sulaması ve akıllı sulama sistemlerinin yüzde 30’a varan su tasarrufu sağladığını, bu teknolojilerin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguladı. Dicle Elektrik, 800 metreden su çeken bir çiftçinin sezonluk 850 bin TL elektrik faturasıyla karşılaştığını, aynı işlemin kaçak yapılması durumunda bu maliyetin 7,5 milyon TL’ye kadar çıktığını açıkladı. Mardin genelinde yaklaşık 7 bin sulama kuyusunun büyük bölümünün ruhsatsız ve kaçak olduğu bilgisi paylaşıldı. Uzmanlar ve yetkililer, sulama kanallarının devreye alınması, modern sulama yöntemlerinin yaygınlaştırılması ve kaçak elektrik kullanımının önlenmesi gerektiğini belirtti. Aksi takdirde, hem su kaynaklarının tükenmesi hem de çiftçilerin ekonomik olarak iflası kaçınılmaz hale gelecek.